Што чытаць летам

Рекомендуемый список литературы для прочтения летом
для учеников 2-11 классов

Спіс твораў, рэкамендаваных для чытання летам. II клас.

(5–10 твораў на выбар вучня)

 

Беларуская літаратура

Беларуская народная казка «Стары бацька»

Беларуская народная казка «Ад крадзенага не пасыцееш»

Беларуская народная казка «Сляпы, глухі і бязногі»

В. Вітка «Чытанка-маляванка»

Я. Колас «Міхасёвы прыгоды»

Я. Пархута  «Казкі дзеда Яраслава»

М. Пазнякоў «Ехаў поўны воз дзівос». «Вершы, лічылкі, загадкі»

М. Пазнякоў «Загадкі з поля і градкі»

У. Паўлаў «Колькі гусей убачыў Яўсей? »

В. Гардзей «Зай, які лічыў варон»

М. Багдановіч «Мушка-зелянушка і камарык-насаты тварык»

Л. Прокша . «Прыгоды хлопчыка Бульбінкі»

У. Ліпскі «Наша Маша»

Часопіс «Вясёлка»

 

Русская литература

Русские народные сказки: «Кот, петух и лиса», «Мужик и медведь», «Сестрица Аленушка и братец Иванушка», «Кузьма Скоробогатый», «Снегурочка», «У страха глаза велики», «Мороз, ветер и солнце», «Морозко», «Волшебное кольцо»

А. Пушкин. «Сказка о рыбаке и рыбке»

Ш. Перро «Кот в сапогах». «Спящая красавица»

Л. Толстой «Рассказы для детей»

А. Толстой «Золотой ключик, или Приключения Буратино»

А. Барто «Стихи»

Б. Заходер «Стихи и сказки»

С. Козлов «Львёнок и Черепаха»

С. Маршак «Вот какой рассеянный». «Мастер-ломастер». «Мастерская в кармане» и др. стихи

С. Михалков «Дядя Стёпа – ветеран». «Три поросёнка». «Сами виноваты»

Н. Носов «Мишкина каша». «Заплатка». «Фантазеры». «Живая шляпа»

В. Сутеев «Сказки»

Э. Успенский «Про Веру и Анфису». «Дядя Фёдор, пёс и кот»

К. Чуковский Сказки. Стихи

Э. Шим «Лесные сказки». «Приключения зайца»

В. Бианки «Хвосты». «Приключения муравьишки»


Спіс твораў, рэкамендаваных для чытання летам.  III клас.

(5–10 твораў на выбар вучня)

 

Беларуская літаратура

А. Вольскі «Сцяпан-вялікі пан»

Р. Iгнаценка «Апавяданнi»

А. Савiцкi «Радасцi i нягоды залацiстага карасiка Бублiка»

Ул. Ягоÿдзiк «Творы пра жывёл»

Творы I. Аношкiна, Я. Бяганскай,  П. Кавалёва пра дзяцей.

Вершы К. Камейшы, В. Гардзея аб прыродзе i роднай зямлi

М. Чарняўскі «Акадэмія на колах». «Добры доктар». «Казакі-памочнікі». «Вясёлка над полем»

В. Хомчанка «Сустрэча з цудам». «Білеты ў цырк». «Дождж». «Шырокая вуліца». «Дзве Дашы»

Ул. Карызна «Зямля – два паўшар'і»

Часопіс «Вясёлка»

 

Русская литература

С. Аксаков «Аленький цветочек»

Ш. Перро «Сказки» 

Г. Х. Андерсен «Русалочка». «Стойкий оловянный солдатик»

А. Милн «Винни-Пух и все-все-все» 

В. Гауф «Маленький Мук»  

П. Ершов «Конёк-Горбунок»

В. Гаршин «Лягушка-путешественница» 

Э. Успенский «Крокодил Гена и его друзья». «Вниз по волшебной реке»

К. Паустовский «Стальное колечко» 

Ю. Дмитриев «О природе для больших и маленьких» 

В. Бианки «Лесные сказки и рассказы».

Э. Шим «Рассказы и сказки о природе». «Сказки, найденные в траве»

В. Драгунский «Денискины рассказы» 

А. Гайдар «Чук и Гек» 

С.Михалков «Мой щенок». «Праздник непослушания»

С. Лагерлеф «Путешествие Нильса с дикими гусями» 

Д. Даррел «Моя семья и другие звери» 

Д. Харрис «Сказки дядюшки Римуса»


Спіс твораў, рэкамендаваных для чытання летам.  IV клас.

(5–10 твораў на выбар вучня)

 

Беларуская літаратура

У. Шахавец «Светлая раніца»

А. Якаўлева «Мае сябры – басаногія»

А. Вольскі «Ад А да Я прафесія мая»

А. Дзеружынскі «Той, хто працуе»

К. Кірэенка «Вучуся ў таты»

К. Камейша «Добры дзень, шафёр»

М. Маляўка «Як дом будавалі»

Я. Брыль «Сняжок і Волечка»

Я Бяганская «Сланечнікі»

П. Кавалёў «Малы мужчына»

У. Ляўданскі «Яшка прыляцеў»

А. Паскробышаў «Міколка-паляўнічы»

П. Прануза «Фарбы восені»

П. Сушко  «Карагод у агародзе»

К. Жук «Шпак купіў магнітафон»

А. Дудараў «Мурзік і Піня»

Ф Казлоўскі «Мурашык-кусачык»

У. Шайдаў «Сарока-вартаўніца». «Бярозавы дождж»

Р. Ігнаценка «Карабель вясны»

Я Купала «Мой край»

Г.Марчук «Добрае сэрца»

Л. Шырын «Ясь, жалейка і вясна»

Э. Агняцвет Вершы, казкі

У. Ягоўдзік «Свята летаўца: апавяданні, аповесці, казкі»

С. Давідовіч «Дзівос з дзівосаў»

Часопіс «Вясёлка»

 

Русская литература

Русские народные сказки: «Морской царь и Василиса премудрая», «Семь Симеонов», «Каша из топора», «Марья Моревна», «Иван — крестьянский сын и чудо-юдо», «Солнце, Месяц и Ворон Воронович»

Былины в пересказе для детей: «Про Добрыню Никитича и Змея Горыныча». «Алёша Попович и Тугарин Змеевич»

А. Пушкин «Сказка о мёртвой царевне и о семи богатырях». «Сказка о царе Салтане, о сыне его славном и могучем богатыре князе Гвидоне Салтановиче и о прекрасной царевне Лебеди»

А. Чехов «Белолобый»

Н. Носов. Рассказы

Р. Э. Распе «Приключения барона Мюнхаузена»

А. Волков «Волшебник Изумрудного города»

Дж. Родари «Чем пахнут ремёсла?» и др.

А. Линдгрен «Пеппи Длинный чулок», «Три повести о Малыше и Карлсоне»

Сказки братьев Гримм

Л. Пантелеев «Честное слово». «Про Белочку и Тамарочку»

Дж. Родари «Планета Новогодних елок»

В. Некрасов «Приключения капитана Врунгеля»

С. Маршак «Двенадцать месяцев». «Рассказ о неизвестном герое»

Э. Успенский «Меховой интернат». «Привидение из Простоквашино»

С. Козлов «Сказки» 

Рассказы о природе В. Бианки, Е. Чарушина, М. Пришвина, Г. Скребицкого

К. Паустовский «Заячьи лапы». «Барсучий нос». «Кот-ворюга»


Спіс твораў, рэкамендаваных для чытання летам. V клас.

(6 – 10 твораў на выбар вучня)

 

Беларуская літаратура

В. Адамчык «Сонечны зайчык»

Беларускія народныя казкі

«Бяздоннае багацце: легенды, паданні, сказы» (уклад. А. Гурскі)

Я. Брыль «Цюцік»

Э. Валасевіч «Дняпроўскі чарадзей»

А. Грачанікаў «Казка пра Івана-ганчара і пачвару цара»

У. Дубоўка «Як сінячок да сонца лётаў»

М. Зарэмба «Паддаўкі», «Арэхавы Спас»

Карусь Каганец «Скрыпач і ваўкі»

У. Караткевіч «Чортаў скарб», «Кацёл з каменьчыкамі»

Якуб Колас «Што яны страцілі», «Стары лес»

М. Лынькоў «Міколка-паравоз»

А. Масла «Таямніца закінутай хаты»

«Прыстань ваўкалакаў: чарадзейныя казкі» (уклад. А. Гурскі)

А. Якімовіч «Рыжык», «Залатая дзіда»

А. Грачанікаў «Мова», Я. Крупенька «Ёсць у кожнага з нас…», Я. Янішчыц «Мова», П. Броўка «Кропля», А. Грачанікаў «Зоры спяваюць», «Як ападае ліст...», А. Астрэйка «Над ракой»

 Беларускія народныя казкі «Як Сцёпка з панам гава­рыў», «Залатая яблынька»; руская народная казка «Воўк і сабака»

Легенды «Пестунь», «Лазовы куст»

П. Сіняўскі «Зачараваная гаспадарка»

А. Федарэнка «Пад­слуханая казка»

М.Лужанін «Добры хлопец Дзік»

У. Караткевіч. «Былі ў мяне мядзведзі»

М. Лынькоў. «Пра смелага ваяку Мішку і яго слаўных таварышаў»

 

Русская литература

Сказки А.С.Пушкина

В.Г. Короленко «Дети подземелья»

А.Толстой «Детство Никиты»

А.П.Чехов «Мальчики»

В.П. Астафьев «Конь с розовой гривой»

В.И. Белов «Скворцы»

Ф.Искандер «Тринадцатый подвиг Геракла», «День Чика»

К.Г. Паустовский «Мещёрская сторона»

М.М. Пришвин «Кладовая солнца»

И.С. Тургенев «Муму»

Л.Толстой «Кавказский пленник»

Н.А.Кун «Легенды и мифы Древней Греции»

А.И. Гайдар «Тимур и его команда»

А.И. Куприн «Белый пудель», «Чудесный доктор»

К.Булычёв «Девочка с Земли», «Миллион приключений»

А.Г. Алексин «Самый счастливый день»

Л.Н. Андреев «Петька на даче»

В.П. Крапивин «Валькины друзья и паруса»

Г.Мало «Без семьи»

В.П. Астафьев «Васюткино озеро»

А.Н. Рыбаков «Кортик», «Бронзовая птица»

В.П. Крапивин «Та сторона, где ветер»

 

Замежная літаратура

(дазваляецца чытаць творы ў перакладзе на беларускую або рускую мовы)

Браты Грым «Казкі»

Д. Зальтэн «Бэмбі»

Д. Р. Кіплінг «Маўглі»

А. Ліндгрэн «Браты Львінае Сэрца»

Э. Распэ «Прыгоды барона Мюнхаўзена»

Х.К. Андерсен «Сказки»

А.Линдгрен «Расмус-бродяга»

М.Твен «Приключения Тома Сойера», «Приключения Гекльберри Финна»

Дж. Свифт «Гулливер в стране лилипутов»

Е.Л.Шварц «Рассеянный волшебник»

В.Гауф «Карлик нос», «Маленький Мук»

Р.Киплинг «Сказки джунглей»

О.Уайльд «Мальчик–звезда»


Спіс твораў, рэкамендаваных для чытання летам. VI клас.

(7 – 10 твораў на выбар вучня)

 

Беларуская літаратура

Р. Баравікова. «Казкі астранаўта».

Я. Брыль. «Маці», «Ветэрынар».

У. Бутрамееў. «Вялікія і славутыя людзі беларускай зямлі».

А. Бутэвіч. «У гасцях у вечнасці».

В. Вітка. «Трывога ў Ельнічах».

В. Вольскі. «Падарожжа па краіне беларусаў».

А. Вялюгін. «Дзіва».

Я. Колас. «На чужым грунце», «Купальскія светлякі».

Я. Маўр. «У краіне райскай птушкі»: аповесці, апавяданні.

І. Мележ. «Здарэнне».

А. Наварыч. «Памалюся Перуну, пакланюся Велясу».

І. Навуменка. «Дзяцінства», «Пераломны ўзрост» «Ніколі не забудзем».

А. Пальчэўскі. «Рэкс і Казбек».

І. Пташнікаў. «Арчыбал».

В. Стома. Зб. «У нерушы дзікай прыроды».

І. Сяркоў. «Мы з Санькам у тыле ворага».

С. Тарасаў. «Фрэскі».

А. Федарэнка. «Шчарбаты талер».

М. Чарняўскі. «Вогнепаклоннікі», «Страла расамахі».

У. Шыцік. «Зорны камень».

А. Якімовіч. «Эльдарада просіць дапамогі».

 

Замежная літаратура

(дазваляецца чытаць творы ў перакладзе на беларускую або рускую мовы)

Р. Стывенсан «Востраў скарбаў».

М. Сцюарт «Людвік і зорны конь».

Д. Фінемар «Сказ пра Робіна Гуда».


Спіс твораў, рэкамендаваных для чытання летам. VII клас.

(7 – 10 твораў на выбар вучня)

 

Беларуская літаратура

В. Адамчык «Урок арыфметыкі»

У. Аляхновіч «Першае каханне»

Р. Баравікова «Казкі астранаўта»

В. Быкаў «Альпійская балада»

А. Васілевіч «Пачакай, затрымайся...»

У. Дамашэвіч «Абуджэнне»

А. Камароўскі «Бусел»

У. Караткевіч «Кніганошы»

А. Кобец-Філімонава «Жаваранкі над Хатынню»

А. Марціновіч «Гістарычныя постаці»

П. Місько «Эрпіды на планеце Зямля»

А. Наварыч «Антонік»

І. Пташнікаў «Ільвы»

Я. Сіпакоў «Зялёны лісток на планеце Зямля»

А. Федарэнка «Шчарбаты талер»

В. Хомчанка «Звон пад зямлёй»

У. Шыцік «Кіб загаварыў апоўначы»

Янка Брыль «Сірочы хлеб»

Леанід Дайнека «Меч князя Вячкі» (урыўкі з рамана)

Я.Колас «Новая зямля», «Сымон-музыка» (урыўкі з паэм)

М.Багдановіч «Музыка»

Т. Хадкевіч «Крынічка», В. Зуёнак. «З вайны сустрэлі ма­цяркі сыноў...»

I. Навуменка «Настаўнік чарчэння», А. Васілевіч «Горкі ліпавы мёд»«

Янка Маўр «Палескія рабінзоны».

А. Разанаў «У парку», Я. Сіпакоў «Спяць у снарадах...»


Спіс твораў, рэкамендаваных для чытання летам. VIII клас.

(8 – 12 твораў на выбар вучня)

 

Беларуская літаратура

В. Адамчык «Дзікі голуб»

А. Бадак «Адзінокі васьмікласнік хоча пазнаёміцца»

П. Васючэнка Зб. «Жылі-былі паны Кубліцкі ды Заблоцкі»

С. Дзяргай «Чатыры стыхіі»

А. Камароўскі Зб. «Пенальці» (адно з апавяданняў)

К. Камейша «Кубак блакіту»

В. Карамазаў «Прыліпала»

У. Караткевіч «Лісце каштанаў»

А. Масарэнка «На бабровых тонях»

П. Місько «Грот Афаліны»

М. Мятліцкі «Чаканне сонца»

Л. Рублеўская «Сэрца мармуровага анёла»

А. Сербантовіч «Пярсцёнак»

М. Стральцоў «Адзін лапаць, адзін чунь»

Р. Стывенсан «Чорная страла»

М. Федзюковіч Зб. «Краса дзён»

I. Чыгрынаў «Бульба»

Я. Янішчыц «Зорная паэма»

Аляксей Дудараў «Вечар»

Уладзімір Караткевіч «Нельга забыць»

асіль Быкаў «Жураўліны крык», «Страта»

М. Багдановіч «Вечар на захадзе ў попеле тушыць...», В. Зуёнак «Над зямлёю шугае верасень...», А. Наўроцкі «Ча­тырохгранная ваза», А. Міцкевіч «Да Нёмана», В. Зуёнак. «Дала прырода мне ваду і цвердзь...», Л. Дайнека. «За крокам крок. I дзень за днём...», М. Шушкевіч. «Ты мне вясною прыснілася»

А. Салтук Збор­нік «На далонях жыцця»

В. Вольскі «Нес­церка» або Г. Марчук «Новыя прыгоды Несцеркі»

 

Русская литература

«Повесть о Петре и Февронии Муромских»

Бунин И.А. «Эсхил»

Пушкин А.С. «Редеет облаков летучая гряда», «К морю», «Узник», «Сожженное письмо», «Цыганы»

Лермонтов М.Ю. «Ангел», «Узник», «Завещание», «Она не гордой красотою…», «Выхожу один я на дорогу…», «Молитва», «Воздушный корабль», «Нет, не тебя так пылко я люблю…»

Гоголь Н.В. «Повесть о том, как поссорился Иван Иванович с Иваном Никифоровичем», « «Портрет», «Нос»

Некрасов Н.А. «Плач детей», «Внимая ужасам войны…», «Русские женщины», «Мороз, Красный нос», «В дороге»

Тургенев И. «Ася», «Вешние воды», стихотворения в прозе

Чехов А.П. «Переполох», «Тоска», «Злоумышленник», «Кухарка женится», «Душечка»

Короленко В.Г. «Парадокс», «Слепой музыкант»

Горький М. «Старуха Изергиль»,«Макар Чудра»

Маяковский В. «Необычайное приключение, бывшее с Владимиром Маяковским летом на даче», «Хорошее отношение к лошадям», «Послушайте!», «Сергею Есенину»

Васильев Б. «А зори здесь тихие», «В списках не значился», «Завтра была война»

Воробьев К. «Убиты под Москвой»

Фадеев А. «Молодая гвардия».

Заболоцкий Н. «Смерть врача», «Некрасивая девочка», «О красоте человеческих лиц», «Не позволяй душе лениться», «Утро», «Бетховен», «Я не ищу гармонии в природе»

Шукшин В.М. «Обида», «Срезал»

Казаков Ю. «Голубое и зеленое», «Манька», «Некрасивая», «Траливали»

Ефремов И. «Туманность Андромеды»

Чергинец Н.И. «Вам задание»

Аврутин А.Ю. «Стирка», «Эти светлые названия белорусской стороны»

Замежная літаратура

(дазваляецца чытаць творы ў перакладзе на беларускую або рускую мовы)

Эсхил «Прометей Прикованный»

Шекспир У. «Ромео и Джульетта»

Шэкспір У. «Санет»

Саймак К. «Когда в доме одиноко»

Джаваньёлі Р. «Спартак»

Дзюма А. «Тры мушкецёры»

Пецёфі Ш. «Патрыятычная песня»

Верлен П. «Шарая гадзіна»

Шылер Ф. «Кубак»

Русская литература

Лермонтов М.Ю.»Песня про царя Ивана Васильевича, молодого опричника и удалого купца Калашникова», «Мцыри»

Пушкин А.С. «Капитанская дочка»

Жуковский В.А. «Лесной царь», «Эолова Арфа»

Толстой А.К. «песня о Гаральде и Ярославне», «Курган»

Гоголь Н.В. «Ревизор»

Салтыков-Щедрин М.Е. «Повесть о том, как один мужик двух генералов прокормил»

Островский А.Н. Снегурочка»

Толстой Л.Н. «После бала», «Отрочество»

Горький М. «Песня о Соколе», «Песня о Буревестнике», «Сказки об Италии», «В людях»

Грин А. «Алые паруса»

Шварц Е.Л. «Обыкновенное чудо»

Твардовский А. «Василий Теркин»

Паустовский К. «Телеграмма»

Платонов А. «Неизвестный цветок»

Фраерман Р. «Дикая собака Динго, или Повесть о первой любви»

Киселев В. «Девочка и птицелет»

Каверин В. «Два капитана»

Айтматов Ч.А. «Ранние журавли»

Ефремов И.А. «на краю Ойкумены

Стругацкие А.Н. и Б.Н. «Стажеры»

Булычев К. «Поселок»

 

Замежная літаратура

(дазваляецца чытаць творы ў перакладзе на беларускую або рускую мовы)

Лондон Дж. «Зов предков»

Экзюпери А. «Маленький принц»

Ж. Верн «Таямнічы востраў»

Д. Лондан «Белы клык»


Спіс твораў, рэкамендаваных для чытання летам. IX клас.

(6 – 10 твораў на выбар вучня)

 

Беларуская літаратура

«Дрэва вечнасці: кніга для пазакласнага чытання» (уклад. В. Куш­нярэвіч)

А. Абуховіч Вершы

М. Арочка «Судны дзень Скарыны»

Д. Бічэль Вершы са зб. «А на Палессі»: «Замест запавету», «На пляцы пятлі», «Еўфрасіння Полацкая», «Словам Скарыны», «Верша­творца Сімяон Полацкі», «Літанне»

Т. Бондар «Рагнеда»

Зб. «Карона Вітаўта Вялікага»

Карусь Каганец «Модны шляхцюк»

У. Караткевіч «Дрэва вечнасці»

М. Кацюбінскі «Цені забытых продкаў»

Ю. Крашэўскі «Хата за вёскай»

А. Куляшоў «Хамуціус»

М. Лужанін «Колас расказвае пра сябе»

«Мае браты, мае суседзі» (уклад. Т. Кабржыцкая, В. Рагойша)

А. Мальдзіс «Як жылі нашы продкі ў XVIII ст.».

М. Маляўка.Зб. «Старая зямля»

А. Марціновіч Зб. «Хто мы, адкуль мы»

Б. Мікуліч «Развітанне»

А. Наўроцкі «Валун»

А. Статкевіч-Чабаганаў «Лёс роду — лёс радзімы»

К. Тарасаў «Тры жыцці княгіні Рагнеды»

Я. Чачот «Наваградскі замак»

Я. Баршчэўскі 2-3 апавяданні са зборніка «Шляхціц Завальня»

В. Дунін-Марцінкевіч. «Ідылія» або «Гапон»

 

Русская литература

«Слово о полку Игореве»

«Повесть временных лет»

«Житие Евфросинии Полоцкой»

Ломоносов М.В. «Кузнечик», «Ода на день восшествия на всероссийский престол ея Величества Государыни императрицы Елисаветы Петровны, 1747», «Разговор с Анакреонтом»

Державин Г.Р. «Памятник», «Ласточка», «Снигирь», «Властителям и судиям»

Фонвизин Д.И. «Недоросль», «Бригадир», «Придворная грамматика»

Жуковский В.А. «Вечер», «Море», «Светлана», «Людмила», «Цветок», «Лесной царь»

Баратынский Е.А. «Муза», «К чему невольнику мечтания свободы»

Грибоедов А.С. «Горе от ума» 

Тынянов Ю. «Смерть Вазир-Мухтара»

Пушкин А.С. Лирика. Поэмы. Роман «Евгений Онегин». «Маленькие трагедии». «Борис Годунов»

Вересаев В.В. «Пушкин в жизни»

Лермонтов М.Ю. Лирика. Роман «Герой нашего времени». «Демон», «Маскарад»

Гоголь Н.В. «Мертвые души», «Петербургские повести», «Шинель»

Вересаев В.В. «Гоголь в жизни»

Герцен А.И. «Сорока-воровка»

 

Замежная літаратура

(дазваляецца чытаць творы ў перакладзе на беларускую або рускую мовы)

Мольер «Мещанин во дворянстве»

Байрон Д.Г. «Паломничество Чайльд Гарольда»

Гюго В. «Отверженные»

Скотт В. «Айвенго»

О. де Бальзак «Гобсек», «Отец Горио», «Евгения Гранде»

Стендаль «Ванина Ванини»

Диккенс Ч. «Приключения Оливера Твиста»

Ш. Руставелі «Віцязь у тыгравай шкуры»

Т. Шаўчэнка Вершы. Паэмы

Ш. дэ Кастэр «Легенда пра Ціля Уленшпігеля»

2-3 міфы Старажытнай Грэцыі

Гамер «Адысея» (урыўкі)

Вергілій «Энеіда» (урыўкі)

Эсхіл «Прыкуты Праметэй» (урыўкі)

«Трыстан і Ізольда»

Амар Хаям. 2-3 творы, Леся Украінка. 2-3 вершы, Я. Райніс. 2-3 вершы

Ф. Петрарка. Санеты


Спіс твораў, рэкамендаваных для чытання летам. X клас.

(8 – 12 твораў на выбар вучня)

 

Беларуская літаратура

Зб. «Беларуская байка» (уклад. Э. Валасевіч)

Г. Бураўкін Зб. «Чытаю тайнапіс вачэй»

А. Грачанікаў Зб. «Палессе»

Г. Далідовіч «Гаспадар-камень»

Зб. «Душа мая тужлівая» (уклад. В. Шніп)

А. Дзялендзік «Чатыры крыжы на сонцы»

А. Жук «Халодная птушка»

В. Зуёнак «Маўчанне травы»

Е. Лось Зб. «I каласуе даўгалецце...»

З. Марозаў Зб. «Вяртанне да цішыні»

I. Навуменка «Сасна пры дарозе»

А. Пісьмянкоў «Думаць вершы...»

Зб. «Прайсці праз зону» (уклад. I. Бутовіч)

А. Пысін Вершы са зб. «Твае далоні», «Ёсць на свеце мой алень»

А. Разанаў Зб. «Вастрыё стралы»

Б. Сачанка «Вечны кругазварот»

Я. Сіпакоў Зб. «Веча славянскіх балад»

В. Шніп Зб. «Гронка святла»

Я. Янішчыц Зб. «Маналог вавёркі»

Т. Кляшторны зб. «Кляновыя завеі» (2-3 вершы)

М. Лынькоў 2-3 апавяданні, Лукаш Калюга. 2-3 апавяданні

М. Гарэцкі. 2-3 апавяданні, «На імперыялістычнай вайне» (ва ўрыўках)

Кандрат Крапіва «Брама неўміручасці», 2-3 байкі

Змітрок Бядуля. 2-3 творы, Міхась Зарэцкі. 2 апавяданні

Вершы паэтаў-франтавікоў са зб. «Іскры вечнага агню» (на выбар)

Кузьма Чорны раман «Трэцяе пакаленне» або 2-3 апавяданні (на выбар вучняў)

І. Мележ «Подых навальніцы» (ва ўрыўках)

У. Караткевіч «Ладдзя Роспачы», вершы са зборніка «Быў. Ёсць. Буду»

 

Русская литература

А.Н. Островский «Гроза», «Бесприданница», «Без вины виноватые», «На всякого мудреца довольно простоты»

Ф.И. Тютчев Лирика

А.А. Фет Лирика

И.С. Тургенев «Отцы и дети»; стихотворения в прозе «Воробей», «Мы еще повоюем», «Русский язык», «Дворянское гнездо»

И.А. Гончаров «Обыкновенная история», «Обломов»

Н.А. Некрасов Лирика, поэма «Кому на Руси жить хорошо»

М.Е. Салтыков–Щедрин «История одного города», «Господа Головлевы», сказки

Ф. М. Достоевский «Преступление и наказание»

Л. Н. Толстой «Война и мир», «Анна Каренина»

А.П. Чехов «Человек в футляре», «Ионыч», «Попрыгунья», пьесы «Вишневый сад», «Дядя Ваня», «Дом с мезонином», «Дама с собачкой», «Анна на шее», «Душечка»; пьесы «Три сестры», «Чайка». Э. Хемингуэй. Рассказы

М. Горький Рассказ «Челкаш», пьеса «На дне», «Жизнь Матвея Кожемякина», «Коновалов, «Супруги Орловы», пьесы «Варвары», «Дачники», «Дети солнца», романы «Мать», «Дети Артамоновых»

И.А. Бунин Лирика; проза: «Антоновские яблоки», «Грамматика любви», «Легкое дыхание», «Господин из Сан-Франциско», «Темные аллеи».

Л.Н. Андреев «Иван Иванович», «Губернатор»

А.Аверченко «Молодняк», «Люди-братья»

А.И. Куприн «Гранатовый браслет», «Изумруд», «Олеся»

 

Замежная літаратура

(дазваляецца чытаць творы ў перакладзе на беларускую або рускую мовы)

Т. Драйзер «Американская трагедия»

Э. Хемингуэй «Старик и море»

Ги де Мопассан «Жизнь»

Р. Бёрнс. «Вам слова, Джон Ячмень!: выбраная лірыка».


Спіс твораў, рэкамендаваных для чытання летам. XI клас.

(12 – 15 твораў на выбар вучня)

 

Беларуская літаратура

П а э з і я

Зб. «Бярозавая рунь : сучасная беларуская паэзія».

Р. Баравікова. Зб.«Дрэва для райскай птушкі».

Р. Барадулін.Зб. «Ксты».

М. Башлакоў. Зб.«Пяро зязюлі падніму».

Н. Гальпяровіч.Зб.«Святло ў акне».

Ю. Голуб. Зб. «Сын небасхілу».

В. Зуёнак. Зб. «Лета трывожных дажджоў».

М. Мятліцкі. Зб. «Замкнёны дом».

Н. Мацяш. Зб. «Душою з небам гаварыць».

У. Паўлаў. Зб. «Чысты чацвер».

Г. Пашкоў. Зб. «У далонях свету».

А. Пісьмянкоў. Зб. «Я не памру, пакуль люблю».

А. Разанаў. Зб. «У горадзе валадарыць Рагвалод».

Л. Рублеўская. Зб. «Замак месячнага сяйва».

А. Русецкі. Зб. «Яго вялікасць».

А. Сыс. Зб. «Пан лес».

В. Шніп. Зб. «Балада камянёў».

Я. Янішчыц. Зб. «Пачынаецца ўсё з любві…».

П р о з а

В. Адамчык.«Чужая бацькаўшчына».

В. Быкаў.«Пакахай мяне, салдацік», «Жоўты пясочак».

У. Гніламёдаў. «Уліс з Прускі».

Л. Дайнека.«Жалезныя жалуды».

А. Жук. «Праклятая любоў».

В. Казько. «Выратуй і памілуй нас, чорны бусел».

В. Карамазаў. «Зачараваная душа».

Г. Марчук. «Кветкі правінцыі»,«Кракаўскі студэнт».

А. Наварыч. «Літоўскі воўк».

І. Навуменка.«Любімы горад».

В. Праўдзін. «Апавяданні».

Л. Рублеўская. «Сутарэнні Ромула».

Я. Сіпакоў. Зб. «Тыя, што ідуць».

М. Стральцоў. «На чацвёртым годзе вайны».

І. Шамякін.«Непаўторная вясна» (аповесць з пенталогіі «Трывожнае шчасце»), «Гандлярка і паэт» (на выбар).

«Я з вогненнай вёскі…» (дакументальная кнігаА. Адамовіча, Я. Брыля, У. Калесніка).

Д р а м а т у р г і я

А. Дзялендзік. «Гаспадар».

А. Дудараў. «Радавыя».

С. Кавалёў. «Трышчан ды Іжота».

Г. Марчук. «Калі заспявае певень».

А. Петрашкевіч. «Меч Рагвалода».

І. Чыгрынаў. «Следчая справа Вашчылы».

 

Замежная літаратура

(дазваляецца чытаць творы ў перакладзе на беларускую або рускую мовы)

Э. Хемінгуэй «Стары і мора».

Г. Бёль «Дом без гаспадара».